VADİ KÜLTÜR VE SANAT PLATFORMU, KÜLTÜREL KİMLİĞE SAHİP ÇIKIYOR
Giresun Medya Platformu Başkanı Sadi Toygar ; Kelkit Vadisinde sanat kültür tarih. folklar ve türkü değerlerini bir arada topladı.
Sayın Toygar;
‘’Aynı kilimin desenleriyiz’’
Vadi Kültür ve Sanat Platformunun amacı, Kültürel ve folklorik enstrümantal, iklimsel kültür yöresi Sivasın İmranlı ilçesinden başlayıp Şebinkarahisar Suşehri Akıncılar Alucra Çamoluk Gölova Koyulhisar Mesudiye ilçeleri ve Şiran Refahiye ile Zaranın doğu ve Şerefiye köylerini kapsamaktadır ve vadi kültürünü bu bölge yoğun olarak yaşamakta olup, türkülere gönül verenler ile birlikte bu kültürü yaşamak ve yaşatmak için Şarki Karahisar vadisi ( Doğu Karahisar) çoğunlukla (Sivas ve Giresun vadi ilçelerini kapsıyor) bir araya gelerek kültürel kimliğe sahip çıkacaklardır.
Platformun çalışma alanı kapsamında, Vadinin topraklarında binlerce yıldır yaşayan farklı toplulukların kültürel çeşitliliği ve zenginliğinden yola çıkan kültür ve sanat üretimini destekleyerek kültürel mirası canlı tutmayı ve kültürel kimliği geleceğe taşımayı hedefliyoruz. Vadide bulunan ilçeler kapsamında eğitimler, sergiler, halk oyunları gösterileri, türkü ve folklor yarışmaları, konserler ve kültür ,sanat sergileri gibi etkinliklerin yanı sıra; sivil toplum kuruluşları, halk eğitim merkezleri, belediyeler, resmi kurumlar ve yerel yöneticiler ile işbirlikleriyle uzun vadeli kültür sanat projeleri düzenlemektir.
Toplumların ortak kültürel kimlikleri, toplum tanımının belkemiğidir. Türkülerin olağanüstü bir ifade gücü vardır. Anadolu insanını anlamak için, türkülerini anlamak gereklidir.
“Halk oyunları ait oldukları toplumların kültür deÄŸerlerini yansıtan bir olayı, bir
sevinci bir üzüntüyü ifade eder
Kelkit vadisi insanının vadiye sınırı olan illerin merkez ve diğer ilçelerine göre
yemek, konuşma davranış biçimlerinde farklılıklar olduğu gibi bu ilçelerde merkez
ilçelerin oyunlarından farklı oyunlar oynanmaktadır. Örnek olarak Sivas’ı alırsak
vadiye komÅŸu ilçelerde genelde ‘Karahisar Diki, Alucra diki, SuÅŸehri Düzü, İmranlı Yeritmesi, Güzeller, İki Ayak, HabeÅŸ Diki, Melet Diki, Bıçak Oyunu, SuÅŸehri Diki(Endires), Tamzara, Sıkhoran, Çeçen Kızı, TemuraÄŸa, HoÅŸbilezik, Efeler, Melet Havası' diye tabir
edilen çok çeÅŸitli oyunlar oynanır ve bu oyunlar Sivas’ın merkez ve Giresun yöresi oyunlarından farklı olarak daha çok Vadi bölgesine özgü Horan oyunlarıdır.
Bu çalışma, halk oyunlarının halâ yaÅŸatıldığı Kelkit Vadisi Bölgesi olarak geçen 5 il
(Sivas, Giresun, Ordu, Erzincan, Gümüşhane) ve bu illere baÄŸlı ilçelerini (SuÅŸehri, Akıncılar, Çamoluk, Gölova, Åžebinkarahisar, Koyulhisar, Alucra, Mesudiye, İmranlı, Åžerefiye/Zara, Refahiye, Åžiran) ilçelerini kapsamaktadır. Kelkit Vadisi’ne hakim olan müziklerde ve
oyunlarda, çevre illerinde etkilendiği gözlemlenmektedir. İncelenen oyunlar bölgede
“Dik Horon” “Düz Horon” “Dizden Kırma” “Dik Halay” gibi adlar almaktadırlar. Bu
oyunlar serçe parmaklardan, ellerden ve nadirde olsa omuzlardan tutularak yarım
daire şeklinde, düz ya da daire formlarında oynanmaktadır.
Türküler, Türk toplumunun özelliklerini, tarihini, gelenek ve göreneklerini en güzel şekilde yansıtan unsurlardandır.
Kültürel deÄŸerlerin temelinde ise ait olduÄŸu topluluÄŸun “folkloru/halk kültürü” yatmaktadır. Yani bir milletin folkloru ne kadar zengin ise o millet de geçmiÅŸine o kadar baÄŸlıdır ve geleceÄŸi güven altındadır.
İnsana ait tüm duyguları içeren türküler, aynı zamanda Türk toplumunun kültürel ve
sosyo-ekonomik yaşamını yansıtan değerlerdir.
Türkü kavramı, toplumsal olay, olgu ve durumların Türkülere yansıyışı konularına deÄŸinildikten sonra, “Gurbet”, “Askerlik, SavaÅŸ, Özlem, hasret , sevda ve Kahramanlık”,, “Ağıtlar” ve “ yöre Türküleri” konu baÅŸlıkları toplumsal dayanakları ve nedenleri açısından incelenmiÅŸtir.
Türkünün sunduÄŸu vatan coÄŸrafyasıdır. Bu öyle bir coÄŸrafyadır ki onda hem binlerce yüzyıldır insan eli deÄŸmemiÅŸ temizliÄŸi ve doÄŸallığıyla Anadolu’yu, hem de binlerce yıldır Türk halkının alın teri ve göz nuru ile deÄŸiÅŸtire geldiÄŸi toprağı ve kültürünü içerir. Türk halk kültürü, Türklerin yayılmış olduÄŸu, üç kıtalık geniÅŸ coÄŸrafyada yatan engin tarihten gücünü alır. Türküler, bu kültürün en deÄŸerli ürünlerindendir.
Türküler Anadolu insanı ile yoğrulup bütünleşen, özgürlüğün, barışın, hoşgörünün ve sevginin en önemli temel taşlarından birisidir. Türküler, ayakları bu topraklara basan, bu topraklarla yoğrulmuş insanların canlı tarihidir. Anadolu insanını
anlamak için, türkülerini anlamak gereklidir.
Türküler barındırdıkları motifler açısından da Türk kültürünü yansıtır. Türkülerde en sık işlenen çiçek, meyve, ağaç, renk, su ve hayvan motiflerini içerir. Türkülerde Sevgi, nefret, ümit, korku, yiğitlik, kıskançlık, özlem, hoşgörü, kin, bağışlama, bağnazlık, hayal, gerçeklik, kahramanlık, başkaldırma, düzene bağlanma gibi insana ait her duygu ve durumu anlatan
türkülerdir.
Türküler, Anadolu halkının susmayan dili olmuştur. Türküde konuşan dil ne sansür tanımış ne konu sınırlamış, ne de sosyal baskıya boyun eğmiştir
Türküler binlerce yıldır, doğumdan mezara dek Türk halkının
dili, yâreni, sevinci, feryadı, mesajı, ÅŸikâyeti, tercümanı olmuÅŸ" dedi.
Şebinkarahisar Ajans: Gülsen Akyol Mutlu
www.sebinkarahisarajans / gul.sen-mutlu@hotmail.com
0 Yorum